Hacken

Hacken betekent dat iemand zonder toestemming een computer, netwerk of online (mail)account binnendringt. Hackers kunnen op deze manier toegang krijgen tot systemen waar ze niet mogen zijn. Dit kunnen zij doen om bijvoorbeeld persoonlijke gegevens te stelen zoals wachtwoorden, geld of informatie, of om schade te veroorzaken aan een van je apparaten. Hackers kunnen inbreken bij jouw persoonlijke accounts zoals je Instagram of Facebook, maar ook je e-mailaccount of iCloud.

Meer informatie over hacken?

Hacken: wat is het en wat kan je doen? | Slachtofferwijzer
Ben ik gehackt? Zo kom je erachter | KVK
Helpwanted | Account gehackt
Ik ben gehackt - Fraudehelpdesk
Wat kan ik doen als ik gehackt ben? (veiliginternetten.nl)

DDoS

Een DDoS aanval, wat staat voor Distributed Denial of Service, is een aanval waarbij heel veel verkeer tegelijk naar een website, computer, of computernetwerk wordt gestuurd. Door al dit verkeer raakt de website te vol, waardoor gewone gebruikers hier geen gebruik meer van kunnen maken. Je kunt de aanval vergelijken met een file, maar dan op het internet.

Meer informatie over DDoS?

DDoS | Wat kun je zelf doen? | Nationaal Cyber Security Centrum (ncsc.nl)
DDoS-aanval | Digital Trust Center (Min. van EZ)
Wat is een DDoS-aanval? (veiliginternetten.nl)

Malware

Malware is een schadelijke software die problemen kan veroorzaken. Software is een verzameling van alle programma’s die op je computer of telefoon staan en ervoor zorgen dat alles werkt. Malware kan jouw persoonlijke gegevens stelen, je telefoon of computer langzamer maken of bestanden kapot maken.

Er zijn verschillende vormen van malware:

• Ransomware: Dit is een type malware die je computer of bestanden tegenhoudt. Je moet vaak geld betalen om je bestanden weer terug te krijgen.
• Wormen: Dit is malware die je computer besmet en zichzelf automatisch verspreid zonder dat je het zelf merkt.
• Spyware: Dit is malware die zich verstopt op je computer en volgt wat je op je computer doet. Het kan op deze manier gevoelige informatie zoals je wachtwoorden stelen.
• Cryptojacking: Dit is malware die je computer gebruikt om digitale munten te maken zonder dat je het doorhebt.
• Trojaanse paarden: Dit lijkt op normale software, maar is eigenlijk malware. Hiermee kunnen aanvallers je computer of je privacy beschadigen.

Meer informatie over malware?

Bescherm jezelf tegen ransomware met deze 5 tips | KVK
Hackers beschadigen bedrijven met malware. Dit kun je doen | KVK
Beveilig jezelf tegen virussen en andere malware | Digital Trust Center (Min. van EZ)
Hoe verwijder ik malware? (veiliginternetten.nl)

Deepfake

Deepfake is een techniek waarbij computers en kunstmatige intelligentie (een technologie die menselijk gedrag namaakt) worden gebruikt om foto’s en video’s van mensen te maken die er echt uitzien, maar nep zijn. Deepfakes kunnen gevaarlijk zijn als ze worden gebruikt om mensen te misleiden, of schade te veroorzaken.

Er zijn drie verschillende vormen van deepfakes:

• Face swap: Hierbij worden gezichten verwisseld of vervangen, waardoor je bijvoorbeeld een gezicht van iemand anders op een lichaam kan plakken.
• Face sync: Hierbij wordt een video gemaakt waarin iemand iets zegt wat hij of zij nooit heeft gezegd, en de mond beweegt dan precies mee.
• Face GAN: Hierbij wordt een nieuw gezicht gemaakt dat niet echt bestaat.

Meer informatie over deepfakes?

Deepfakes: wat zijn het? | Slachtofferwijzer
Deepfakes | Autoriteit Persoonsgegevens
Deepfake - Slachtofferhulp Nederland

Online misbruik

Er bestaan verschillende manieren waarop mensen misbruik maken van digitale middelen om andere mensen schade toe te brengen of te misleiden.

Een van deze manieren is grooming, waarbij iemand (kleine) kinderen probeert te lokken via online vriendschappen. Vaak probeert diegene een vertrouwensband op te bouwen met een kind of tiener, wat uiteindelijk zelfs kan leiden tot seksueel misbruik.

Bij kinderporno zetten mensen foto’s en video’s op het internet van kinderen jonger dan 18 jaar die seksuele handelingen uitvoeren, seksueel poseren of in een seksuele omgeving zijn. Het delen van dit soort beelden is ook strafbaar.

Meer informatie over online misbruik?

Grooming is een vorm van online seksueel geweld | Slachtofferwijzer
Wat is grooming? | politie.nl
Hulp na grooming - Slachtofferhulp Nederland
Bij online seksueel misbruik: alle vormen en hulp | Slachtofferwijzer
Kinderporno is strafbaar | Seksuele misdrijven | Rijksoverheid.nl
Meldpunt Kinderporno | Home (meldpunt-kinderporno.nl)

Sextortion en exposen

Sextortion is een vorm van afpersen waarbij iemand seksuele foto’s of video’s van iemand anders gebruikt om die persoon onder druk te zetten. De aanvaller kan bijvoorbeeld dreigen de beelden te verspreiden als een slachtoffer niet betaalt of doet wat de aanvaller van hem of haar vraagt.

Exposen is het openbaar maken van persoonlijke informatie of privébeelden van iemand zonder hun toestemming. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door foto’s of video’s te delen op sociale media. Exposen kan schadelijk zijn en iemands privacy of goede naam beschadigen.

Meer informatie over sextortion en exposen?

Wat is sextortion: van hulp en aangifte tot voorkomen | Slachtofferwijzer
Hulp na sextortion - Slachtofferhulp Nederland
Helpwanted | Sextortion
Hulp na seksuele exposing - Slachtofferhulp Nederland
Helpwanted | Ongewilde foto's en video's op het internet
Exposen | Stop Pesten NU
Online seksueel geweld - Centrum Seksueel Geweld

Online geweld

Online geweld is wanneer iemand anderen via het internet pest, bedreigt of lastigvalt. Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer iemand vervelende berichten stuurt, leugens verspreidt, of privé-informatie zonder toestemming deelt. Het doel van online geweld kan zijn om iemand pijn te doen of bang te maken, en kan voor veel problemen zorgen bij de slachtoffers.

Vormen van online geweld zijn bijvoorbeeld cyberpesten, waarbij het slachtoffer via sociale media wordt gekwetst, of stalken, waarbij het slachtoffer via sociale media wordt bedreigd. Daarnaast kan (het ook) zijn dat iemand online haat of discriminatie verspreidt, anderen dwingt om iets te doen wat ze niet willen, of mensen oproept om mee te doen aan bepaalde demonstraties of vechtpartijen.

Het kan ook gebeuren dat iemand expres verkeerde informatie verspreid om mensen te misleiden of om geld te verdienen, dit wordt nepnieuws genoemd.

Meer informatie over online geweld?

Kenniscentrum Online Pesten (stoppestennu.nl)

Tips cyberpesten | Slachtofferwijzer

Helpwanted | Cyberstalking

Wat te doen bij stalking | Slachtofferwijzer

Stalking - Slachtofferhulp Nederland

Hulp na discriminatie of hate crime - Slachtofferhulp Nederland

Home Nepnieuws - Isdatechtzo.nl: Herken jij een echt/nep bericht?

Online fraude

Online fraude richt zich vaak op het misleiden of stelen van informatie van mensen via digitale middelen, zoals het internet, je telefoon of computer. Het doel hiervan is het verkrijgen van geld of persoonlijke gegevens.

Een bekende vorm van online fraude is phishing. Hierbij worden mensen opgelicht door ze te lokken naar een valse website, die een kopie is van een echte website. Dit kan bijvoorbeeld de website van een bank zijn. De slachtoffers loggen dan in met hun eigen inlognaam en wachtwoord of creditcardnummer, waardoor de oplichter toegang krijgt tot alle gegevens.

Spoofing is een vorm van oplichting waarbij iets of iemand tijdelijk een valse identiteit aanneemt en zich voordoet als iemand anders. Oplichters kunnen zich bijvoorbeeld voordoen als medewerkers van een bank, gemeente, of verzekeringsmaatschappij. Je kan hierdoor e-mails of telefoontjes krijgen die lijken te komen van de bank, maar eigenlijk komen van oplichters.

Oplichters kunnen zich ook voordoen als een van je vrienden of familieleden, en vragen om geld. Dit wordt ook wel vriend-in-nood-fraude genoemd. Via Whatsapp doen oplichters dan alsof een van je vrienden of familieleden in nood is en snel geld nodig heeft. Oplichters kunnen zich ook voordoen als je baas of CEO, en vragen om geld of informatie over het bedrijf waar je werkt.

Een andere vorm van online fraude is skimming. Hierbij worden de gegevens van je bankpas of creditcard gestolen, waardoor criminelen betalingen kunnen doen vanaf jouw rekening. Skimmers kunnen de gegevens van jouw creditcard of bankpas gebruiken wanneer je een betaling doet, of geld opneemt bij een pinautomaat. Met deze gegevens kunnen criminelen gebruik maken van uw creditcard of bankpas.

Bij identiteitsfraude maken criminelen misbruik van je persoonlijke gegevens. Onder jouw naam kunnen dan producten of diensten worden besteld, bankrekeningen worden geopend en betalingen worden gedaan.

Meer informatie over online fraude?

Online fraude uitgelegd | Digital Trust Center (Min. van EZ)
Na oplichting of fraude: hulp en wat te doen | Slachtofferwijzer
Pas op voor phishing | KVK
Spoofing: zo doet een crimineel alsof die jou is | KVK
Hoe voorkom ik dat criminelen mijn creditcard of bankpas skimmen? | Rijksoverheid.nl
Hulp na identiteitsfraude - Slachtofferhulp Nederland

Geldezels

Geldezels spelen een grote rol in criminele netwerken en zijn veelal verbonden aan gedigitaliseerde criminaliteit. Vooral jongeren worden vaak via sociale media door criminelen benaderd met de vraag of ze geld op hun rekening mogen laten storten. Daarna nemen de criminelen het geld weer van de rekening af door te pinnen met de bankpas en pincode van het slachtoffer. In ruil hiervoor beloven ze het slachtoffer een beloning, maar vaak krijgen de slachtoffers die niet. Ondertussen helpen slachtoffers wel mee met het verplaatsen van verkeerd verkregen geld. Omdat dit via hun eigen rekening gebeurt maken ze zichzelf hiermee strafbaar, en doen ze mee aan crimineel witwassen.

Meer informatie over geldezels?

Makkelijk snel geld verdienen (wegwijzerjeugdenveiligheid.nl)
Geldezel - Slachtofferhulp Nederland
Herkennen van geldezels
Geldezel aanpak - Het CCV

Internetoplichting

Internetoplichting is een vorm van oplichting die plaats kan vinden via platformen als Marktplaats, Facebook of misleidende ticketwebsites. Slachtoffers betalen netjes voor de producten die zij op Marktplaats of Facebook hebben gekocht, maar ontvangen nooit het product. Ook zijn er slachtoffers die voor hoge prijzen concertkaartjes kopen, maar deze achteraf nooit ontvangen. Het kan ook voorkomen dat slachtoffers de kaartjes wel ontvangen, maar dat deze bij aankomst niet blijken te werken.

Meer informatie over internetoplichting?

Wat is internetoplichting? | politie.nl
Hulp na fraude of oplichting - Slachtofferhulp Nederland
Helpwanted | Online oplichting en (dating)fraude

Gegevens afschermen

Zorg ervoor dat je gegevens altijd goed afgeschermd zijn. Denk goed na over welke persoonlijke informatie je op websites als LinkedIn of Instagram, maar ook op die van datingsites zet. Internetcriminelen kunnen persoonlijke informatie gebruiken om je wachtwoorden te raden. Zorg er ook altijd voor dat je profiel op privé staat, zodat je zelf kunt kiezen wie jouw profiel kunnen zien.

Mocht je toch gegevens hebben gedeeld met iemand en je vertrouwt het niet, is het verstandig altijd meteen je wachtwoord te veranderen zodat er niemand met je mee kan kijken. Geef ook nooit zomaar je identiteitsbewijs af, en maak een veilige kopie als dit nodig is. Gebruik hiervoor de KopieID-app.

Meer informatie en tips over het afschermen van je gegevens?

Hoe voorkom ik fraude met een kopie van mijn identiteitsbewijs? | Rijksoverheid.nl
Hoe scherm ik mijn gegevens op internet af? - Fraudehelpdesk

Check voordat je klikt

In veel gevallen van online fraude kun je via Whatsapp of via je e-mail valse linkjes binnenkrijgen die erop lijken alsof je naar een veilige website wordt geleid. Oplichters vragen hier vaak om je geld of inloggegevens. Ook het downloaden van sommige bestanden kan veel schade veroorzaken. Je kunt hiervoor een aantal dingen doen:

1. Klik niet zomaar op linkjes en controleer of een linkje klopt. Via de website checkjelinkje.nl kun je controleren of een linkje klopt en vertellen ze waar je uitkomt.
2. Check tijdens het internetbankkieren of de URL van de site nog steeds hetzelfde is. De URL is vaak de link van een website die begint met https://. Als je kleine veranderingen hierin ziet kan dat een teken zijn van dat iets niet klopt.
3. Bij een veilige betaalomgeving begint het webadres met https. Tegenwoordig is dit ook zichtbaar met een groene adresbalk.

Meer informatie en tips over het checken van linkjes?

Home - Checkjelinkje

Eerst checken dan klikken (veiliginternetten.nl)

Weet met wie je chat

Zorg ervoor dat je bij het chatten altijd checkt of de ander wel echt de persoon is wie je denkt dat hij of zij is. Dit kun je bijvoorbeeld doen door:

1. Een profiel te checken op sociale media zoals Facebook en Instagram.
2. Het mailadres te controleren, iedereen kan namelijk een Gmail of Hotmail account aanmaken met een valse naam.
3. Veel vragen aan iemand stellen en deze informatie ook checken.
4. Niet te veel persoonlijke informatie op je eigen profiel te plaatsen en te letten op verdachte verzoeken zoals het snel vragen naar persoonlijke informatie of bijvoorbeeld geld of een lening.
5. Bij twijfel altijd terug te bellen naar het originele nummer van de beller zoals de bank of de Politie, of de klantenservice van een bedrijf zoals PostNL. Bel nooit het nummer dat in een verdacht bericht staat.
6. De profielfoto checken. Ziet deze er nep of bewerkt uit, dan gaat het mogelijk om een nepprofiel. Op zoekmachines als Google Images kun je een foto van een chatpartner zoeken op het internet. Als je de foto tegenkomt met een andere naam erbij kan het goed zijn dat je praat met iemand die zich voordoet als iemand anders.

Meer informatie en tips over weten met wie je chat?

Helpwanted | Hoe check ik met wie ik chat?

Helpwanted | Handleiding Google Images

Back-ups

Zorg dat je regelmatig een back-up maakt van waardevolle bestanden op je telefoon of computer. Dit kan gaan om foto’s, video’s of belangrijke documenten. Mocht je telefoon of computer dan bijvoorbeeld crashen of worden getroffen door malware, en je bestanden zijn beschadigd of verdwenen, heb je gelukkig alles opgeslagen. Er zijn verschillende websites die je kunnen helpen recente en goede back-ups te maken:

Een écht goede back-up maak je zo | KVK
Waarom een back-up maken? | Digital Trust Center (Min. van EZ)
Bescherm je organisatie tegen verlies van gegevens | Wat kun je zelf doen? | Nationaal Cyber Security Centrum (ncsc.nl)

Doe aangifte!

Iedere vorm van cybercrime of gedigitaliseerde criminaliteit is strafbaar, en daarom is het belangrijk dat je altijd aangifte hiervan doet als je slachtoffer bent geworden. Schaam je hier niet voor!

Hoe meer aangiftes de politie krijgt, hoe groter de kans wordt om online criminaliteit tegen te gaan. De politie kan hierdoor beter de rode draad signaleren, en is op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in online criminaliteit.

Je kunt via de volgende links aangifte doen bij de politie tegen online criminaliteit:

• Aangifte of melding: Aangifte of melding doen | politie.nl
• Online oplichting: Ik ben opgelicht | politie.nl
• Vriend-in-nood-fraude/WhatsApp-fraude: Ik wil aangifte doen van hulpvraagfraude | politie.nl

Op de website van de Fraudehelpdesk kun je digitale misleiding en oplichting melden. Daarnaast geven ze ook adviezen en tips, en waarschuwen ze voor de nieuwste fraudevarianten:

Waarschuwingen - Fraudehelpdesk.
Home - Fraudehelpdesk